Aksaray, Fatih

Aksaray, Bizans ve Osmanlı döneminde şehrin önemli meydanlarından Aksaray'ın Bizans dönemindeki ismi Forum Bovis'tir; yani öküz meydanı. Haliç ve Marmara kıyılarına yakınlığı, kentin en önemli yolu üzerinde konumlanması, semte İstanbul tarihinde müstesna bir yer bahşeder. 

1937-1938 döneminde yapılan düzenleme sonrası oluşturulan Aksaray Park'ı içinde yer alan meşhur Langa meyhaneleri ise 1957 istimlakları sonrası ortadan kalkar. Oldukça geniş bir bölgenin buluşma noktası olan Aksaray, birçok gezgine kerteriz noktası olduğu kadar kahvehaneleri ve meyhaneleri ile de sehrin önemli keyif merkezlerindendi. 

Eski İstanbul'a doğru, Beyazıt'ta divan şairlerinin buluşma mekânı olan gedikli meyhane Karakulak Hanı Meyhanesi, Reşad Ekrem Koçu'ya göre "rahat rahat 200 kişiyi alacak kadar" büyüktü. 

20. yüzyıl başları Kadripaşa Hanı'nda Fiks Gazinosu, Olimpos Palas ve Splendit Palas gazinoları da bölgenin diğer namlı mekânları idi. Divanyolu'nda, Sarafim Kıraathanesinin aksine Ahmet Rasim'in "sermestilhâmât, perişhân kâkul, çatık kaş" şekline tasvir ettiği şair ve ediplerin gittiği meyhane Taşhan ve Saraç Hanı Meyhanesi de üstadın bölgede işret eylediği mekânlar olarak kayda geçmiştir. 

Cengiz Kahraman Koleksiyonu - 1930'ların başında 

Aksaray Bunlarla beraber 19. yüzyıl sonları ve 20. yüzyıl başlarında Topkapı'da hizmet veren Karagöz, Yeni Meyhane, Hacı Mardiros, Kaledibi, Sarafin, Hacı Manolis ve Ermeni Sarkis'in meyhaneleri ile Unkapanı'nda hizmet veren Yenidünya ve Baklacıoğlu meyhaneleri, Mehmet Tevfik'in kelamıyla kayıtlara geçmiştir. Artık iyiden iyiye Sultanahmet'e yaklaşıldığında, Çemberlitaş'ta yer tutmuş Muallim Naci'nin müdavimi olduğu 17. yüzyıldan kalma Vezir Hanı Meyhanesi ise, en parlak zamanını 1880-1890 arasında yaşamış bir diğer gedikli di. 

Aksaray'dan; 20. yüzyıln son yarısından düşülebilecek notlar ise üstat VEFA ZAT'tan: Yugoslav bir göçmenin işlettiği Göçmen esnaf meyhanesi, Osman'ın esnaf meyhanesi, sporcuların takıldığı Hilmi'nin Yeri ve Küçük Ekspres. Semtin yıllar içinde geçirdiği yapısal ve demografik dönüşüm sonunda, tüm bu meyhane geleneği, meyhaneleri ile birlikte son bulmuştur. 

TAN MORGÜL