Silivri, İstanbul
Silivri, Marmara Bölgesi'nde bulunan İstanbul iline bağlı bir ilçe, İstanbul il merkezinin 69 kilometre batısında, D-100 (eski E-5) kara yolu üzerinde bulunan bir sahil şehri.
Eski Yunanca Selymbria veya Selybria (Yunanca:Σηλυ(μ)βρία) Silivri, tarihsel önemini doğal limanına ve önemli ticari yollar üzerindeki konumuna borçluydu. Körfezin doğusundaki 56 m yüksekliğindeki dik bir tepede kurulmuş Megara kolonisiydi ancak kazılar bunun bir Yunan kolonisi olmadan önce Trakya yerleşimi olduğunu gösterir.
Strabon'a göre şehrin adı şehrin mitolojik kurucusu Selus'un ismi ile Strabon'un Trak dilinde polis "bria" için kullanıldığını düşündüğü kelimenin birleşiminden oluşuyor. Ancak bu polis anlamına gelmiyordu ve başka bir anlamı vardı.
Selymbria, doktor Herodicus'un doğum yeridir ve MÖ 351'de Atinalı'ların müttefikiydi. MÖ 2. yüzyılın ikinci yarısına kadar özerkliğini koruyabilen kent, komşuları Bizantion ve Perinthos'un güçlenmesiyle sonraki yüzyıllarda onların kontrolüne geçti. Yerleşim, Roma İmparatorluğu'nun yönetimi altında bir köye dönüştü. 5. yüzyılın başlarında, Bizans imparatoru Arcadius'un (377-408) hükümdarlığı sırasında, karısı Aelia Eudoksia'dan sonra kentin adı resmi olarak Yunanca Eudoxiopolis (Εὐδοξιόπολις) olarak değiştirildi ancak bu isim devam etmedi. MS 805'te Bulgar Han Krum kasabayı yağmaladı.
9. yüzyılın sonlarında, Bizans İmparatorluğu'nun Sarazen korsanlarları ve Ruslar'ın saldırılarına maruz kaldığı dönemde İmparator III. Mihail, kalıntıları hala ayakta olan tepenin üzerine bir kale inşa etti.
Dördüncü Haçlı Seferi ve 1204'te Konstantinopolis'in Latin İmparatorluğu eline geçmesiyle, kale hızla art arda Latin İmparatorluğu, Bulgarlar ve yeniden Latin'lerin eline geçti ve nihayet 1247'de 1261'de Konstantinopolis'i yeniden ele geçirip imparatorluğu yeniden kurmayı başaran Bizans halefi İznik İmparatorluğu tarafından ele geçirildi.
1346'da Osmanlılar, İmparator VI. İoannis (1292–1383) tahtından hak iddia edenlerle müttefik oldu ve onlara rakibi V. İoannis (1332–1391) karşısında yardım ettiler. Aynı yıl Sultan Orhan Gazi, Selymbria'da VI. İoannis'in kızı Theodora ile evlendi.
1399'da Selymbria, Avrupa'da Konstantinopolis'i kara yoluyla tamamen kuşatmalarını işaret ederek Osmanlıların eline geçti. Pek çok çağdaş gözlemci, o andan itibaren Osmanlıların Bizans başkentini almasının an meselesi olduğuna inanıyordu. Ancak Osmanlılar Timur'a karşı feci bir yenilgiye uğradıktan sonra 1403'te Selymbria'yı ve diğer bazı mülkleri Bizanslılara iade etti. Sonraki yıllarda Osmanlılar tarafından bazen saldırıya uğradı, ancak ele geçirilmedi.
1453'teki Konstantinopolis'in Fethi sırasında Selymbria, Epibatos ile birlikte Osmanlı ordularına karşı ayaklandı ve ancak şehir düştükten sonra teslim oldu. Selymbria sadece Osmanlı döneminde surların dışına uzanıyordu çünkü Rumlar, Ermeniler ve Yahudiler gibi Müslüman olmayan sakinler surların içinde yaşıyordu ve Türkler evlerini kıyıda surların dışına inşa ettiler. Gayrimüslimler daha çok üzüm, şarap ve ipek üretimi ile uğraşırken, Türkler balıkçılık ve yoğurt yaparak geçimlerini sağlıyorlardı. Kasaba, Bizans döneminde olduğu gibi Osmanlı döneminde de sayfiye yeriydi.
Silivri'nin hemen batısında Kanuni Sultan Süleyman'ın emriyle mimar Mimar Sinan 1562'de 33 kemerli bir taş köprü inşa etti. "Uzunköprü" adı verilen tarihi köprü günümüzde de kullanılmaktadır ancak çökme nedeniyle bir kemeri görünmemektedir.
Birinci Dünya Savaşı'ndan önce bazı Silivri Yahudileri Camagüey, Küba kasabasına göç ettiler. Ruslar, 5 Şubat 1878'de, 3 Mart 1878'e kadar 1 aylığına Silivri'yi işgal ettiler. Bulgarlar, 16 Kasım 1912'de 30 Mayıs 1913'e kadar 9 ay boyunca burayı işgal etti.
1914 Osmanlı nüfus istatistikleri'ne göre Silivri kazası, 10.302'si Rum, 3.759'u Müslüman, 1.427'si Yahudi, 781'i Ermeni, 103'ü Bulgar ve 98'i Çingene olmak üzere toplam 16.470 nüfusluydu.
Savaş sırasında, savaş nedeniyle koşullar kötüleştiği için şehirdeki daha birçok Sefardim ayrıldı. Bu Türk Yahudilerinin çoğu Amerika Birleşik Devletleri'ne göç ederek öncelikle New York ve Seattle'a yerleşti. Diğerleri Filistin, Fransa ve Güney Amerika'ya gitti.
Sevr Antlaşması'na göre Silivri, 20 Temmuz 1920'de Yunanistan'na katıldı. Ancak İtalyanlar, Mudanya Mütarekesi'ne göre 22 Ekim 1922'de geri çekilen Yunan birliklerinden devraldı. Nihayet Türk kuvvetleri 1 Kasım 1922'de Silivri'ye girdi. 1923–1926 yılları arasında Çatalca ilinin parçasıydı ve 1926'da İstanbul vilayetine bağlandı. Çorlu ilçesine bağlı Gümüşyaka (eski adıyla Eski Ereğli) köyünün birleşmesi ile büyütüldü.
Yorumlar
Yorum Gönder